Minder bekende (oude houten) scheepstypes

Alles over binnenscheepvaart
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Minder bekende (oude houten) scheepstypes

Bericht door pieter53 »

Nu is het met modellen zo dat ze meesta op basis van iets anders gebouwd zijn
en veel van de oude Rijnschepen in model zijn gebaseerd op de gravures van Woensam.
Het éénenander mag de pret niet drukken en zoals altijd moeten we maar roeien met de riemen die we hebben.

Vooralsnog is me niet bekend dat er een groot formaat Oberlander in de bodem is teruggevonden,
dus moet men zich tevreden stellen met de overlevering in de vorm van teksten en afbeeldingen.

Een klein overzicht van oude Rijnschepen is op deze webpagina te vinden.

bovenlander-duisburg-2010-02-23-pieterk-9608-c.jpg
bovenlander-duisburg-2010-02-23-pieterk-9608-c.jpg (114.9 KiB) 1036 keer bekeken
Een Oberlander model in het museum te Duisburg (met dank aan Han Visser voor de lift :-) )

oberlander han-visser.jpg
oberlander han-visser.jpg (191.98 KiB) 1034 keer bekeken
Foto door Han Visser van het model te Emmerich.
Duidelijk is bij de diverse foto's te zien dat er alleen gestuurd kan worden door de hoek van de stuurriem te veranderen en door met de spaan op het voorschip een zijwaartse kracht op te wekken. Dit laatste kon zowel door dwars te 'roeien' als door het blad als kop roer te gebruiken.....
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Minder bekende (oude houten) scheepstypes

Bericht door pieter53 »

Wat ik bij diverse prenten als 'boerenschouw' betiteld heb, is een scheepstype dat al door de Kelten en Romeinen gebruikt werd.
Tegenwoordig vindt men ze (behalve in het Groene Hart van Nederland) ondermeer aan de Boven Rijn en in Zwitserland.
De moderne versie is soms niet meer van hout en heeft soms, ten behoeve van de buitenboordmotor een spiegel.
In Duitsland noemt men ze Weidling. Zie de.wikipedia

Afbeelding
Foto: Chris j wood via WikiCommons. cc-by-sa 3.0
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Minder bekende (oude houten) scheepstypes

Bericht door pieter53 »

Een aardige verhandeling over de houten Rijnschepen door G.J. Schutten kan men vinden in het verslag van
het Negende Glavimans Symposium. PDF 6,5 MB
Let wel U hoeft het natuurlijk niet eens te zijn, met wat de sprekers aldaar gezegd hebben ;-)
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
ichthus
Berichten: 1118
Lid geworden op: 04 dec 2011 11:24
Locatie: rotterdam

Re: Minder bekende (oude houten) scheepstypes

Bericht door ichthus »

Hallo Pieter, op de Duitse en Oostenrijkse Donau heet dit een ZILLE .
gr Wim
Gernot Menke
Berichten: 953
Lid geworden op: 23 feb 2009 15:55

Re: Minder bekende (oude houten) scheepstypes

Bericht door Gernot Menke »

En op de Main een SCHELCH. (Zie ook hier ). De houten Schelche zijn bijna helemaal verdwenen, zie hier de fotovgergelijking in bericht Nr. 4!

gr. Gernot
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Minder bekende (oude houten) scheepstypes

Bericht door pieter53 »

Ik was die namen inderdaad ook al eens tegen gekomen.
schelch glavimans.jpg
schelch glavimans.jpg (38.12 KiB) 979 keer bekeken
Daarom zei ik ook
pieter53 schreef: 28 aug 2018 18:55 Een aardige verhandeling over de houten Rijnschepen door G.J. Schutten kan men vinden in het verslag van
het Negende Glavimans Symposium. PDF 6,5 MB
Let wel U hoeft het natuurlijk niet eens te zijn, met wat de sprekers aldaar gezegd hebben ;-)
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Minder bekende (oude houten) scheepstypes

Bericht door pieter53 »

Nog een mooi plaatje vanaf de Main. https://www.hdbg.de/main/seminar/pop-up- ... breit.html

Er zijn echter ook mensen die weer een heel ander idee over hoe een Schelch er uit ziet. hebben.
Zie: https://www.fischerundschiffervereinklin ... chelch.htm
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Minder bekende (oude houten) scheepstypes

Bericht door pieter53 »

Ik wil maar niet te veel in gaan op de Duitse historie en vooral niet op de juiste naamgeving van al die types,
want het is al ingewikkeld genoeg.

Trouwens, zo een aak met een houten hutje achterop bouwden de romeinen ook al. (Zie hier)
Een paar bekende verschijningen zijn echter nog niet behandeld.
Het beitelschip heb ik niet direct op de taferelen van Woensam kunnen ontdekken.
beitelschip emmerich.jpg
beitelschip emmerich.jpg (182.45 KiB) 924 keer bekeken
Het hier afgebeelde model stelt een beitelaak uit het eind van de zeventiende eeuw voor.
Ook Sopers geeft voorbeelden van zeventiende eeuwse beitelaken; met razeil en zwaarden.
De beitelaak had geen achterheve maar de boegen kwamen te samen tegen een vertikaal staande achterstevenbalk.
Verder is er niet zoveel over deze schepen te vinden, maar mijn bibliotheek mist dan ook een paar belangrijke boeken als het om oude Rijnschepen gaat.
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Minder bekende (oude houten) scheepstypes

Bericht door pieter53 »

keulse aak2.jpg
keulse aak2.jpg (90.65 KiB) 881 keer bekeken
keulse aak1.jpg
keulse aak1.jpg (52.4 KiB) 881 keer bekeken
Een andere verschijning bij Woensam was de Keulse aak.
Sprietzeil, aangehangen roer, maar geen zwaarden.
De meeste van de voornoemde aken hebben het, zonder opvallend grote veranderingen, tot in de 19de eeuw uitgehouden.
Sommige van de kleine open vaartuigen hebben zelfs nog bijna een eeuw langer de wateren bevaren
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Minder bekende (oude houten) scheepstypes

Bericht door pieter53 »

zalmwiep-emmerich-2010-02-23-pieterk-9555b.jpg
zalmwiep-emmerich-2010-02-23-pieterk-9555b.jpg (128.14 KiB) 839 keer bekeken
Een zalmwip. Men viste met een kuilvormig net waarvan de opening net zo breed, als het scheepje lang was.
Met de galgen of wippen werd het net voor reparatie of een schoonmaakbeurt opgehaald.
De vangst binnenhalen geschiedde door de opening met touwen dicht te trekken en vervolgens het uiteinde van de kuil, de inkel, met een bootje op te halen en te legen.
Op de prenten van Woensam is misschien een voorloper van de latere zalmwip te zien. Deze viste mogelijk met korven.
In het boek Aalschokker eroberen den preußischen Rhein van Werner Bökking is daarvan een afbeelding te zien.
zalmwip korf.jpg
zalmwip korf.jpg (114.32 KiB) 839 keer bekeken
Zalmwippen en aanverwante vaartuigen bleven tot in de twintigste eeuw in gebruik.
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
Plaats reactie