De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Alles over binnenscheepvaart
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door pieter53 »

daarom ook maar 'een beetje wind' gevraagd. Ik zie graag anderen nat worden.
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door pieter53 »

tjalk archief adam 010019001521.jpg
tjalk archief adam 010019001521.jpg (281.05 KiB) 1487 keer bekeken
Een bolle tjalk met een kromme gaffel..........


Beschrijving Een vrachtschip vaart de haven van Lemmer uit, gezien vanaf een schip van de dienst Amsterdam - Lemmer - Groningen
Zeilschip in de haven.
Documenttype foto
Vervaardiger Olie, Jacob (1834-1905)
Collectie Collectie Jacob Olie Jbz.
Datering augustus 1903
Inventarissen https://archief.amsterdam/archief/10019/40075424
Afbeeldingsbestand 010019001521

Origineel op: https://beeldbank.amsterdam.nl/afbeelding/010019001521
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
Gerben
Berichten: 545
Lid geworden op: 21 jan 2007 13:44

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door Gerben »

Weer een hele mooie Pieter, daar ga ik even rustig voor zitten!
Live to sail, sail to live
Gerben
Berichten: 545
Lid geworden op: 21 jan 2007 13:44

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door Gerben »

Op een groot scherm nog veel beter te zien! Ik zie dat het schip wel een strijklier heeft, maar ook nog een braadspil. De zeilen worden met de hand gehesen. naast de mastkoker is een houten watervat te zien. Er hangt een sloep achter dus het schip zal wel vooral op groter water gevaren hebben. De kluiverboom, de 3-voudige wanten met touwladder en dat de bokkepoten niet vast aangebracht zijn duiden daar ook op ( al zou het ook kunnen dat de bokkepoten extra gebruikt zijn om de deklast goed vast te zetten voor het stuk op open water). Wel weer een zonder waterstag en het bb boegstag nog niet doorgehaald, waarschijnlijk hebben ze de kluiverboom net na het losgooien laten zakken en zo snel mogelijk de kluiver gezet voor ze buiten de beschutting van het havenhoofd zijn.
Wat mij nog opvalt is dat er een lijn van de nok (het buitenste eind) van de gaffel naar de mastvoet loopt. Dit ken ik vooral voor het zetten van een topzeil, maar dat was zeer ongebruikelijk op zo'n tjalk en zeker bij een kromme gaffel. Wel is er ook een ladder in het bb want geknoopt, dus wie weet voer deze bij uitzondering wel met een topzeil???
ik zie wel drie schoothoeken voor 3 riffen in het grootzeil, maar alleen het onderste rif heeft reefknuttels in het zeil. misschien is de ervaring van de schipper dat hij het 2e en 3e rif toch nooit gebruikt?

Weer een mooie plaat voor de zondag!
Live to sail, sail to live
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door pieter53 »

Gerben schreef: 30 sep 2018 09:46Wel weer een zonder waterstag....
We hadden hier op het forum al eens uitgezocht dat dat vroeger gewoon was.
Gerben schreef: 30 sep 2018 09:46Wat mij nog opvalt is dat er een lijn van de nok (het buitenste eind) van de gaffel naar de mastvoet loopt. Dit ken ik vooral voor het zetten van een topzeil....
Ach je kan er ook een fraaie wimpel aan hijsen.
Of misschien was de schipper een visserman met een Lemsteraak geweest en wilde hij een aap voeren....

Strijklieren werden vaak ook gebruikt om de braadspil aan te drijven, maar dat wist je al, neem ik aan.
De touwladder is geen touwladder, maar zijn weeflijnen, neem ik aan. Maar ook dat zal je wel bekend zijn.
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
Gerben
Berichten: 545
Lid geworden op: 21 jan 2007 13:44

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door Gerben »

Hoi Pieter,

je hebt helemaal gelijk hoor, het woord weeflijn was me even niet te binnen geschoten :oops:
Ik vraag me wel eens af vanaf welk formaat of welk jaar er wel een waterstag gevoerd werd, koftjalken hebben daar meestal al een zware ketting voor, ook wel handig op zee om de boel wat vast te zetten, maar ook op de zuiderzee kun je wel eens een golfje pakken en dan komt er toch veel kracht op de kluiverboom...

Groet Gerben
Live to sail, sail to live
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door pieter53 »

Ik meen dat we tot de conclusie waren gekomen dat het in de zeilende vrachtvaart niet gebruikt werd.
Misschien nog te vinden na viewtopic.php?p=269928#p269928
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
Janna
Berichten: 2318
Lid geworden op: 30 nov 2006 18:34
Locatie: Noordwijk

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door Janna »

Prachtige foto Pieter 8)

Die lijn was de gaffelgaard.
Om de gaffel onder de dirk door te trekken met gijpen, en 'm in bedwang te houden met strijken of wanneer het zeil opgegeid is in de sluis of zo. Was toen heel algemeen. Heb er wel eens over gedacht om een gaffelgaard te maken, maar ik heb 'm praktisch nooit nodig. Opgeien in een sluis doen we niet meer, en we zeilen tegenwoordig vnl op groot water waar je een een opsteker kunt maken om te strijken, en dan is die gaffel geen issue. Alleen met gijpen zou hij nog wel van pas komen.

Die bakboord boegstag moest nog doorgehaald idd. Kluiver staat er net pas op denk ik ook. Maar met de westenwind was die bakboord boegstag voorlopig ook nog láng niet nodig want de NOP lag niet in de weg, de Lemsterbaai bestond nog niet :wink: Ze deden eerst een lange slag over bakboord om de zuid denk ik. Tussen Urk en Schokland door. Aangenomen dat die turf (denk ik) naar Holland moest en ze richting de Oranjesluizen gingen.

Waterstag op een tjalk is iets van de laatste tijd, tegen het doorhangen van het voorlijk van de kluiver. Bij ruime wind niet belangrijk maar bij kruisen wel want dat kost hoogte. Vroeger werd er met de kluiver niet veel gekruisd denk ik, behalve met weinig wind misschien. Wij gebruiken 'm met kruisen tot ±4ft, daarboven loont het niet meer. Maar wij hebben een waterstag, en kunnen de bakstagen goed strak zetten.

Weinig wind dus alles bij. Klauw niet al te hoog gehesen voor een bol zeil, ook vanwege de zwakke wind.
Een bolle tjalk met een kromme gaffel..........
Vroegere gaffels waren krom, latere recht. Ik zie het oordeel van een kromme gaffel niet.
Iemand daar een oordeel over?
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door pieter53 »

kraak LEI001016896b.jpg
kraak LEI001016896b.jpg (206.83 KiB) 1323 keer bekeken
Fragment
Volgens mij een Houten Kraak met daarvoor een Leidse vlet.

Bron: Erfgoed Leiden. (Public Domain / Rechten vrij)
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door pieter53 »

tjal- pakhuizen 010018000034.jpg
tjal- pakhuizen 010018000034.jpg (267.06 KiB) 1243 keer bekeken
Een oud plaatje met een forse tjalk. Waar zou dit geweest zijn?


Beschrijving Gracht met pakhuizen genaamd Zoomer, Winter enz
Documenttype foto
Vervaardiger Onbekend
Anoniem
Collectie Collectie Frits Knuf
Datering 1880 ca.
Inventarissen https://archief.amsterdam/archief/10018
Afbeeldingsbestand 010018000034

Origineel op: https://beeldbank.amsterdam.nl/afbeelding/010018000034
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
Plaats reactie